NỘI DUNG CHÍNH
Thomas Paine vốn là một người gốc Anh, ông sang Mỹ định cư và sau đó tích cực ủng hộ cho phong trào giải phóng các Thuộc địa Mỹ. Sau khi cách mạng Mỹ thành công, ông tiếp tục sang nước Pháp để ủng hộ cho cuộc cách mạng Pháp. Tuy hết mình ủng hộ cách mạng Pháp nhưng ông không bị rơi vào phe cực đoan và thậm chí còn phê phán phe này.
Trong Lẽ thường, Thomas Paine phân tích thực trạng, hoàn cảnh và quan hệ của các Thuộc địa đối với nước Anh. Với lý luận chặt chẽ và văn chương nghị luận sắc bén, ông đã giúp cho người dân Mỹ ở thuộc địa nhìn rõ vấn đề và chọn cho mình hướng đi đúng đắn. Tác giả dùng văn phong và từ ngữ giản dị để trình bày những vấn đề phức tạp thuộc về triết học, tôn giáo và chính trị nhằm vào đối tượng chính là đại chúng. Lẽ Thường còn ảnh hưởng đến việc soạn thảo Tuyên ngôn Độc lập của Mỹ vào tháng Bảy năm 1776.
Vương miệng đại diện cho chế độ quân chủ Anh, cây bút và lưỡi kiếm đại diện cho việc các nhà lập quốc Mỹ đã chống lại nước Anh quân chủ bằng cả lý luận và vũ lực.
Khi xuất bản lần đầu tiên, 120 ngàn bản đã được bán hết chỉ trong ba tháng và trong năm đầu tiên con số này là 500 ngàn. Dân số thời đó ở Mỹ là 2,5 triệu người.
TRÍCH ĐOẠN HAY
"Nếu trong những chính quyền tuyệt đối, Nhà Vua là luật, thì ở những nước tự do, Luật phải là Vua, không có ai cao hơn luật pháp. Nhưng để tránh những sự lạm dụng có thể xảy ra, khi nghi lễ công bố Hiến chương đã chấm dứt thì cái vương miện này nên được đập tan và rải ra cho quần chúng, tức là những người nắm thực quyền."
"Có một vài tác giả đã quá lầm lẫn giữa [hai thực thể] xã hội và chính quyền, đến nỗi không còn phân biệt được đâu là đâu nữa; dù hai thực thể này không những khác nhau về bản chất, mà còn có nguồn gốc khác nhau. Xã hội được hình thành vì nhu cầu của con người, còn chính quyền được hình thành vì tính xấu của con người. Xã hội làm thăng tiến hạnh phúc một cách tích cực bằng việc kết hợp lòng lân mẫn [thương xót] của con người lại với nhau, còn chính quyền làm thăng tiến hạnh phúc một cách tiêu cực bằng cách ngăn chặn những thói xấu của con người. Một đàng cổ vũ cho sự giao dịch, một đàng tạo ra ngăn cách. Một đàng là kẻ đỡ đầu, một đàng là người trừng phạt."
