NỘI DUNG CHÍNH
1. Loài tinh tinh thứ ba
Đây là cuốn sách đầu tiên của Diamond khảo sát quá trình tiến hóa của nhân loại và sự liên quan của nó với thế giới hiện đại, kết hợp bằng chứng từ ngành nhân chủng học, sinh học tiến hóa, di truyền học, sinh thái học, và ngôn ngữ học. Lần theo dấu vết con người đã tiến hóa như thế nào trông khác hẳn so với các loài động vật khác, mặc dù chia sẻ hơn 98% DNA với loài tinh tinh có họ hàng gần gũi nhất.
2. Súng, vi trùng và thép
Tác phẩm nêu lên câu hỏi tại sao người Á-Âu đã chinh phục và thay thế người Mỹ bản địa, người Úc và người châu Phi, thay vì ngược lại. Nó lập luận rằng kết quả này không phải do lợi thế sinh học của bản thân các dân tộc Á-Âu mà thay vào đó là các đặc trưng của lục địa Á-Âu, nhất là sự đa dạng cao độ của các loài thực vật và động vật hoang dã phù hợp với việc thuần hóa và trục chính Đông/Tây của nó đã giúp cho sự lây lan những loài động vật thuần hóa, con người và công nghệ cho khoảng cách dài với rất ít thay đổi theo vĩ tuyến.
3. Sụp đổ: Các xã hội đã thất bại hay thành công như thế nào
Khảo sát hàng loạt các xã hội vừa qua nhằm xác định tại sao họ lại sụp đổ hoặc tiếp tục phát triển và xem xét xã hội đương thời có thể học hỏi được điều gì từ những ví dụ lịch sử. Cuốn sách này kết luận bằng cách hỏi lý do tại sao một số xã hội lại đưa ra những quyết định đầy tai hại, làm thế nào các doanh nghiệp lớn gây ảnh hưởng đến môi trường, những vấn đề môi trường chính của chúng ta là ngày hôm nay.
4. Thế giới cho đến ngày hôm qua
Cuốn sách yêu cầu thế giới phương Tây có thể học hỏi nhiều điều từ các xã hội truyền thống. Khảo sát 39 xã hội truyền thống có quy mô nhỏ gồm những người nông dân và thợ săn bắt-hái lượm với sự lưu ý về việc họ giải quyết các vấn đề chung của nhân loại như thế nào. Cuốn sách này gợi lên một số tập quán của những xã hội truyền thống có thể được các cá nhân hoặc toàn xã hội tiếp nhận một cách hữu ích vào trong thế giới công nghiệp hiện đại ngày nay.
5. Biến động - Các quốc gia ứng phó với khủng hoảng, thay đổi như thế nào?
Trong cuốn mới nhất này ông nghiên cứu về cách xử lý khủng hoảng và hậu khủng hoảng của một số quốc gia trong quá khứ: Từ câu chuyện của Phần Lan sau chiến tranh với Liên Xô, chế độ độc tài Pinochet ở Chile, cuộc khủng hoảng đứng trước những lựa chọn của Nhật Bản vào thế kỷ 19 đến Indonesia sau cuộc thanh trừng lịch sử dưới thời Suharto, sự phục hồi sau chiến tranh của Đức và câu chuyện tìm kiếm bản sắc hậu thuộc địa của Úc... để đưa ra kết luận về những yếu tố giúp một quốc gia hay tổ chức, cá nhân vượt qua những biến động và thành công như thế nào.
Trong thời kỳ hậu khủng hoảng của dịch covid mà hầu hết các quốc gia đều chịu ảnh hưởng như thế này thì cuốn sách mới của ông khá hữu ích nhỉ.
